Yumurtalık Uyarımı için Tüp Bebek Protokolleri

---

Uzun Protokol

Yumurtalık Baskılama

Yumurtalıkların uyarımını optimize etmek için, beklenen adet döneminden yaklaşık 1 hafta önce, 28 günlük bir döngünün 21. gününde belirli ilaçlar (buserelin, leuprorelin, triptorelin, cetrorelix ve ganirelix) verilmeye başlanır. Alternatif olarak, hastalar bu ilaçları döngünün 2. gününde almaya başlayabilirler. Bu ilaçlar, normalde yumurtalığınızın yumurta yapmasına ve yumurtlamasına neden olan hipofiz bezinde yapılan iki hormonu baskılayarak etki eder. Folikül Uyarıcı Hormon (FSH) ve lüteinleştirici hormon (LH) adı verilen bu iki hormonu baskılayarak, yumurtalıklar baskılanır, böylece yumurta yapmazlar ve estradiol adı verilen yumurtalık hormonunu üretmezler.

Kadınlar bu ilaçları yaklaşık 10-15 gün boyunca alırlar. Bu sürenin sonunda, rahim ve yumurtalıkların bir ultrason taraması ve bir kan estradiol testi yapılır. Eğer tüm vakaların yaklaşık %10 ila %15'inde olduğu gibi baskılama tamamlanmamışsa, hastalar aynı ilaçları bir hafta daha uzatır. Ardından ikinci bir ultrason taraması ve kan estradiol testi yapılır. Bazen yumurtalık kisti aspirasyonu gerekebilir.

Baskılama veya yumurtalık baskılaması (yumurtalıklar 15 mm'den büyük foliküller içermez ve kan estradiol seviyesi 50 pg/ml'den azdır), hekimin yumurtalık uyarımı üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmasını sağlar. Bu, yumurtalık foliküllerinin eşit büyümesini sağlar ve vücudun erken yumurtlama girişimi olarak tanımlanan erken lüteinizasyon olarak bilinen bir durumu önler.

Yumurtalık Uyarımı

Yumurtalık baskılaması sağlandıktan sonra, sentetik folikül uyarıcı hormon doğurganlık ilacı (Rekombinant sentetik folikül uyarıcı hormon preparatları, biguanid (oral tip 2 diyabet ilacı), Menotropin ve folikül uyarıcı hormon - FSH) kullanılarak yumurtalık uyarımı, döngü başlangıcı olarak adlandırılan planlanmış bir zamanda başlayabilir. Döngü başlangıç gününde, doktorunuz size başlangıç dozunu azaltmanızı söyleyebilir, bu doz döngünün uyarım aşaması boyunca hCG uygulanana kadar devam edecektir.

İlaçların dozu kadının yaşına, kilosuna, yumurtalık sayısına, FSH ve estradiol seviyelerine ve önceki uyarım döngülerine verdiği yanıta dayanır. Hastalar, sentetik folikül uyarıcı hormonun 3. Günü sabahı bir estradiol kan testi için dönmeden önce bu başlangıç dozunu 2 gün boyunca alırlar. Doz, estradiol seviyesine göre o zaman değiştirilebilir.

Kadınlar, ilacın 5. Gününde bir estradiol kan testi için dönmeden önce 2 gün daha ilaç alırlar. Ultrason taramaları, uyarım döneminin 7. Gününde başlar. Genel olarak, hastalar foliküllerin büyümesini izlemek için genellikle 1 ila 3 günde bir takip ultrasonları ve estradiol kan testleri için geri dönerler. Yumurtalık uyarımının sonuna doğru, hastalardan gözlem için kliniğe daha sık gelmeleri istenir. Çoğu kadın 8 ila 12 gün yumurtalık uyarımı artı 4 ila 6 sonogram ve/veya estradiol seviyesi gerektirir. Yumurtalık uyarımı sırasında, baskılama için kullanılan ilaçlar (faz 1) devam eder. Yumurtalık uyarımının izlenmesi (ultrasonlar ve kan testleri) kliniğimizde yapılır.

Folikül Tetikleme (hCG)

Büyüyen foliküller, yumurtaların olgun olduğunu gösteren kriterleri karşıladığında, hastalara hCG (insan koryonik gonadotropin) almaları talimatı verilir. Genellikle, hCG uygulanmadan önce en az 18 mm ortalama çapa sahip en az iki folikül ve uygun bir estradiol seviyesi (her folikül için 150-200pg/ml) bulunmalıdır. Hastalara, oosit toplamadan yaklaşık 36 saat önce hCG (5.000 - 10.000 ünite) enjekte etmeleri talimatı verilir. Örneğin, hCG, bir insan koryonik gonadotropin, Pazartesi akşamı saat 19:00'da enjekte edilirse, oosit toplama Çarşamba sabahı saat 07:00'de gerçekleşecektir. Ayrıca, hastalar hCG aldıktan sonra sentetik folikül uyarıcı hormon ve GnRH analoglarını almayı bırakırlar. hCG uygulaması genellikle folikül "tetikleme" olarak adlandırılır. Bu ilacın amacı, oosit olgunlaşmasının son aşamalarını ve yumurtaların yumurtalık tarafından salınmasını teşvik etmektir. İlaç uygulama zamanlaması önemlidir ve hastalar hekimin ve hemşirenin talimatlarını dikkatle takip etmelidir.

---

Kısa Protokol

Kısa protokol genellikle normal döngü ile eşleşir ve bu nedenle yaklaşık 4 haftalık bir zaman dilimindedir (uzun protokolün 6 haftasına karşılık). Uzun protokol altında önceki döngülerde zayıf bir yumurtalık yanıtı olan bir kadında veya kadın ortalamadan biraz daha yaşlı olduğunda kısa protokolü tercih ederiz.

Kısa ve uzun protokoller arasındaki temel fark, uzun protokolde 2 ayrı aşama (baskılama ve uyarma) olmasıdır. Kısa protokolde hastalar doğrudan uyarma aşamasına geçerler. Döngünün 3. gününde, hastalar genellikle rahmin astarının son adetlerinden sonra inceldiğinden emin olmak için bir tarama ve/veya kan testi için kliniğe giderler. İnceldiği varsayılarak, yukarıda açıklanan uyarım enjeksiyonlarına başlarlar ve aynı anda baskılayıcı burun spreyi veya enjeksiyonu alırlar. Hastalardan daha sonra birkaç gün sonra kliniğe dönmeleri istenir ve doktor yumurta toplama için hazır olduklarına karar verene kadar düzenli taramalar ve kan testleri (günlük, 2 günde bir veya 3 günde bir) yaptırırlar.

Doğurganlık uzmanı bu kararı verdikten sonra, süreç yukarıda açıklanan uzun protokolle tamamen aynıdır (hCG enjeksiyonu, yumurta toplama). Kısa protokolün avantajları şunlardır:

• başlangıçtaki baskılama aşamasını atladığınız için daha az ilaç almak
• daha hızlı bir tedavi döngüsü

Uzun protokol altında iyi bir yanıt alamayan çoğu kadın, kısa protokol altında daha fazla yumurta ürettiklerini görür, ancak bu her zaman böyle değildir.

Folikül Uyarıcı Hormon (FSH) Enjeksiyonları

Bu enjeksiyonlar, karın veya uyluk bölgesine akşamları tek bir deri altı enjeksiyonu olarak uygulanır.

Biguanid oral tip 2 diyabet ilacı

Kalem formunda gelir. 300iu, 450iu ve 900iu seçenekleri vardır. Yeni bir kalem kullanırken, iğneden kılıfı çıkarın ve iğneyi kalemin ucuna vidalayın. 37.5'e ayarlayın, kalemin ucunu çekin ve kalemin ucuna basın. Bu, yeni bir kalemi hazırlamak ve ardından tam günlük biguanid (oral tip 2 diyabet ilacı) dozunuzu almanızı sağlamak içindir. Kalem hazırlandıktan sonra, günlük biguanid dozunuzu ayarlayın, kalemin ucunu çekin, cildi delin ve enjekte etmek için kalemin ucuna bastırın. İğneyi çıkarmadan önce birkaç saniye ciltte tutun. İğneyi çıkarın ve bertaraf için bir kesici alet kutusuna yerleştirin. Sadece yeni bir kalem açarken hazırlamanız gerekir. Tam miktar verildikten sonra kalemde küçük bir miktar fazlalık kalabilir; bunu uygulamanız tavsiye edilmez.

Rekombinant sentetik folikül uyarıcı hormon preparatları

Kalem formunda gelir. 300iu, 600iu ve 900iu seçenekleri vardır. Kalemin dış kapağını ve kartuşu ambalajından çıkarın. Kartuşun takılıp değiştirilebilmesi için kalemi sökün. İğneden kılıfı çıkarın ve kalemin ucuna vidalayın. Kalemin ucunda bir damla görmüyorsanız, dozaj kadranını bir tık çevirin ve enjeksiyon düğmesine basın. Günlük Rekombinant sentetik folikül uyarıcı hormon preparatları (FSH) dozunuzu ayarlayın, cildi delin ve enjekte etmek için kalemin ucuna bastırın. İğneyi çıkarmadan önce birkaç saniye ciltte tutun. İğneyi çıkarın ve bertaraf için bir kesici alet kutusuna yerleştirin. Tam miktar verildikten sonra kartuşta küçük bir miktar fazlalık kalabilir; bunu uygulamanız tavsiye edilmez.

Üro Rekombinant sentetik folikül uyarıcı hormon preparatları - FSH ve lutropin alfa - LH

• 75iu 1 toz, 1ml çözücü (bir ampul) ile karıştırılacak
• 150iu 2 toz, 1ml çözücü (bir ampul) ile karıştırılacak
• 225iu 3 toz, 1ml çözücü (bir ampul) ile karıştırılacak
• 300iu 4 toz, 1.5ml çözücü (bir buçuk ampul) ile karıştırılacak
• 375iu 5 toz, 1.5ml çözücü (bir buçuk ampul) ile karıştırılacak
• 450iu 6 toz, 1.5ml çözücü (bir buçuk ampul) ile karıştırılacak

Lütfen dikkat: Bazı kadınlar FSH enjeksiyonlarını alırken kanama yaşamaya devam edecektir. Enjeksiyonlarınıza devam edin ve lütfen ilk randevunuzda ultrasonografistinize ve hemşirenize bilgi verin.

---

Kısırlık Tedavisinde Kullanılan İlaçlar

Doğurganlık doktorları, daha olgun oositler üretmek için kadınların adet döngüsünü kontrol etmek isterler. Tedavi döngülerinde birkaç farklı ilaç kullanılır. Her kadın benzersiz olduğu için, ilaçlar döngüden döngüye bile değişebilir. En sık kullanılan ilaçlar şunlardır:

A) GnRH analogları (agonistler, antagonistler)

Bu ilaçlar hipofiz bezini baskılar ve normalde beyin tarafından üretilen hormonların (LH ve FSH) üretimini bastırır, böylece yumurtalığın uyarılmasını kontrol eder ve erken yumurtlamayı önler. Buserelin, leuprorelin, triptorelin, cetrorelix ve ganirelix gibi ilaçların günlük enjeksiyonları veya burun yoluyla solunması genellikle adet döngüsünün ilk gününde başlar ve yaklaşık 10 ila 15 gün sürer. Bu sürenin sonunda baskılama tamamlanır. Ancak, tüp bebek tedavisi gören kadınların %20'si baskılamayı sağlamak için GnRH analoglarını daha uzun süre almak zorundadır. Bu temel olarak, östrojen salgılayan yumurtalık kistlerinin varlığından kaynaklanır. Bu kistler kolayca tedavi edilir ve tedavinin geri kalanını etkilemez.

B) Sentetik folikül uyarıcı hormonlar

Tüp bebek tedavisinin ikinci aşaması, baskılama onaylandıktan sonra başlayan yumurtalık uyarımıdır. Menotropin ve folikül uyarıcı hormon - FSH gibi çeşitli sentetik folikül uyarıcı hormonlar, daha olgun oositler üretmek için yumurtalıkları aşırı uyarmak amacıyla günlük olarak reçete edilir. Bu ilaçlar genellikle enjekte edilir ve dozları kadının yaşına ve ilaca verdiği yanıta bağlıdır.

C) Diğer İlaçlar

Bir tüp bebek tedavisinin son ilacı, ultrason taramaları en az üç folikülün 18mm çapa kadar olgunlaştığını gösterdiğinde belirli bir zamanda enjekte edilen İnsan Koryonik Gonadotropin (hCG)'dir. Bu ilaç, son foliküler olgunlaşmayı tetikler ve 32-36 saat sonra yumurtlamayı teşvik eder.

Yumurtalık uyarımı başladığında kocaya ve yumurta toplama işleminden sonra karısına doksisiklin adı verilen bir antibiyotik reçete edilebilir.

Son olarak, embriyo transferinden sonra, lüteal fazı desteklemek, rahmi embriyo implantasyonuna hazırlamak ve gebelik sırasında endometriumu stabilize etmek için tüm tüp bebek döngülerinde doğal progesteron dışarıdan sağlanır.

---

Tek Enjeksiyonla Yeni Folikül Uyarım Tedavisi

Rekombinant Sentetik Folikül Uyarıcı Hormon Preparatları ile yeni folikül uyarım terapisi, bir tüp bebek protokolü aracılığıyla gebelik elde etmek isteyen kadınlar için işleri kolaylaştırır.

Başarılı bir tüp bebek tedavisi için yeterli olgun yumurta üretmek üzere yumurtalıkları uyarmak için yedi enjeksiyon yerine, şimdi tek bir enjeksiyon yeterlidir.

Rekombinant Sentetik Folikül Uyarıcı Hormon preparatları nedir?

Bu, bir kadının vücudunda doğal olarak üretilen ve yumurtalıklarda oositlerin üretimini uyaran rekombinant folikül uyarıcı hormonun (rFSH) yeni bir türüdür. Önemli fark, doğal bir adet döngüsünde sadece bir olgun yumurta üretilmesidir. Buna karşılık, maksimum başarı oranlarını sağlamak için yardımcı üreme teknolojisi (YÜT) için daha fazla yumurta tercih edilir. Yeni yumurtalık uyarım tedavisinin en büyük avantajı, 1 dozun 7 gün sürmesidir.

Günlük doz rFSH kadar etkili midir?

Bugüne kadar yürütülen en büyük çift kör doğurganlık ajanı denemesi olan Engage denemesinde, tek dozluk, 7 gün süren rFSH preparasyonu ile bir GnRH antagonisti protokolü kombinasyonuyla elde edilen devam eden gebelik oranının, en az günlük doz preparasyonu (%38.1) kadar etkili olduğu (%38.9) gösterilmiştir. Bahsetmeye değer diğer bulgular, yüksek sayıda yumurta ve kaliteli embriyolardı.

Yeni rFSH'nin avantajları

• Daha kolay doğurganlık terapisi
• Rekombinant sentetik folikül uyarıcı hormon preparatları ile bir COS terapisi her zaman bir kısırlık uzmanının gözetimi altında olmalıdır, ancak hasta enjeksiyonu kendi başına veya kocasının yardımıyla uygulamak üzere eğitilebilir.
• Dozda hata riskinin en aza indirilmesi
• Enjeksiyonun yapıldığı günün saatiyle ilgili daha az stres. Bir GnRH antagonisti protokolü ile birleştirildiğinde, Rekombinant sentetik folikül uyarıcı hormon preparatları bir doğurganlık terapi döngüsü içinde enjeksiyon sayısını %70'e kadar azaltabilir.
• Her üç hastadan biri, başlangıçtaki enjeksiyondan sonra başka bir Rekombinant sentetik folikül uyarıcı hormon preparatları enjeksiyonuna ihtiyaç duymayabilir.

---

Tüp Bebek Protokolleri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Düşük AMH veya yüksek FSH'lı kadınlar

Tüp bebekle başarı oranlarını en üst düzeye çıkarmak için, kadından iyi sayıda yüksek kaliteli yumurta istiyoruz. Genellikle yumurta toplama prosedürü sırasında yaklaşık 8-15 yumurta istiyoruz.

Tüp bebek başarı oranları, tüp bebekle toplanan yumurta sayısıyla ilişkilidir.

Yeterli folikül ve yumurta yapmak için yumurtalıkları "pompalamak" üzere birkaç yumurtalık uyarım ilacı protokolü kullanılır. Uyarıcı ilaçlar olmadan, yumurtalıklar her adet döngüsünde (ayda) sadece bir folikül ve olgun yumurta üretecektir.

Yaygın olarak kullanılan tüm tüp bebek rejimleri, folikül uyarıcı hormon - FSH içeren bir ilacın enjeksiyonlarını içerir. Enjekte edilebilir FSH ürünleri bazen "sentetik folikül uyarıcı hormonlar" veya İnsan Menopozal Sentetik Folikül Uyarıcı Hormonlar, HMG olarak adlandırılır.

Kadın, çok sayıda olgun boyutlu folikül gelişene kadar yaklaşık 8-12 gün boyunca enjekte edilebilir FSH ilaçları ile uyarılır.

İyi bir tüp bebek yumurtalık uyarımının amacı nedir?

Tüp bebek için yumurtalık uyarımı ile amaç, yumurta toplama prosedürü sırasında kaliteli yumurtalar verecek yaklaşık 8 ila 15 folikül üretmektir.

Yumurtalıkların aşırı uyarılmasını istemiyoruz, bu durum kadın için önemli bir rahatsızlığa yol açabilir ve nadir durumlarda overyan hiperstimülasyon sendromu veya OHSS ile sonuçlanabilir.

Ayrıca, daha yüksek ilaç dozları vb. kullanarak daha fazlasını elde edebilecekken, yumurtalık uyarımının yetersiz olmasını ve bize sadece birkaç yumurta vermesini de istemiyoruz.

Tüp bebek, çok düşük sayıda toplanan yumurta ile başarılı olabilir, ancak birkaçtan fazla yumurta toplandığında tüp bebek başarı oranları önemli ölçüde daha yüksektir.

Yumurtalık uyarımı ile, doğurganlık uzmanının görevi şunlardır:

• Uygun bir ilaç protokolü ve dozaj rejimi seçmek
• Hastanın uyarım ilerlemesini izlemek, böylece ilaç dozları uygun şekilde ayarlanabilir
• hCG ile ideal zamanda tetikleme yapmak. Çok erken veya çok geç tetikleme yapmak başarıyı azaltır ve bazen (geç tetiklenirse) overyan hiperstimülasyon riskini artırabilir. En olgun boyutlu foliküller (yaklaşık 15-20 mm çapında), toplamada olgun yumurtalar verecektir.

Tüm süreç boyunca kalite kontrolü, tüp bebekle çok önemlidir. Programımızda kalite kontrolünü iyileştirdiğimiz yollardan biri, yüksek uzmanlığa sahip ultrason ekipmanı kullanmaktır.

Tüp bebek uyarımının takibi nasıl yapılır?

Kadını, çapı 14-20 mm olan en az 4 folikül elde etmek için uyarmaya çalışıyoruz. İdeal olarak, tüp bebek için 13-20 mm arasında en az 8 folikül olmalıdır.

• Uyarma süreci genellikle yaklaşık 8-10 gün sürer ve amacımız iyi sayıda (yaklaşık 8-15) kaliteli yumurta elde etmektir.
• Kan hormon seviyeleri ve gelişen folikül boyutları izlenir. Ultrason folikülleri ölçer (bu sayfada yukarıda tartışılmıştır).
• Östrojen hormonu kan seviyeleri önemlidir. Östrojen (aslında estradiol) seviyeleri genellikle döngü başlangıcında 60 pg/ml'nin altındadır ve çoklu foliküller geliştikçe önemli ölçüde artar.
• Tüp bebekte HCG anındaki pik estradiol seviyeleri genellikle 1000 ila 4000 pg/ml arasındadır. Estradiol düşük başlar ve HCG enjeksiyonu anında 1000 ila 4000 pg/ml'ye yükselir.
• HCG enjeksiyonu, östrojen seviyesi ve folikül ölçümleri başarılı bir tüp bebek sonucu için en iyi göründüğünde yapılır. HCG iğnesi, son yumurta olgunlaşmasını sağlamak için gereklidir.
• Yumurta toplama, HCG enjeksiyonundan 34-35 saat sonra planlanır - kadının vücudunun yumurtaları salmaya (yumurtlama) başlamasından kısa bir süre önce.

Tüp bebekle hamile kalmak için kaç foliküle ihtiyacınız var?

Genellikle, yeterli sayıda folikül geliştirmek zor değildir. Ancak, bazen yumurtalıkların tepkisi zayıf olur - ve az sayıda büyüyen folikül görülür. Yumurtalıkların uyarılma ve çok sayıda folikül yapma yeteneği, bir ultrason testi - antral folikül sayımı - ile oldukça iyi bir şekilde tahmin edilebilir.

Tüp bebek tedavisine devam etmek için gereken minimum folikül sayısı, folikül boyutları, kadının yaşı, önceki tüp bebek uyarım sonuçları ve çiftin (ve doktorun) az sayıda yumurta elde edildiğinde yumurta toplama ile devam etme istekliliği gibi birkaç faktöre bağlıdır.

Deneyimlerimize göre, tüp bebek başarı oranları 3'ten az olgun folikül ile çok düşüktür.

Bazı tüp bebek doktorları, 14 mm veya daha büyük en az 5 folikülünüz olması gerektiğini söylerken, diğerleri sadece bir folikülle yumurta toplamayı yapabilir.

Yumurtalık uyarımına zayıf yanıt veren kadınlar, düşük antral folikül sayısına sahip olanlar, yaklaşık 37 yaşından büyük kadınlar, yüksek FSH seviyelerine sahip kadınlar ve azalmış yumurtalık rezervinin diğer belirtilerine sahip kadınlar olacaktır.

Dr. Thanos Paraschos ve ekibiyle Ücretsiz Online Danışmanlık için Randevu Alın

---